‘Als je je zaakjes op orde hebt, geeft dat rust en duidelijkheid’

Op 28 april is het Werelddag voor veiligheid en gezondheid op het werk. Deze dag is bedoeld om aandacht te vragen voor een veilige en gezonde werkomgeving. ZZP-er Marloes Damstra houdt zich als adviseur arboveiligheid al jaren bezig met de preventie van arbeidsongevallen en beroepsziekten. ,,Iedere organisatie is gebaat bij een veilige werkomgeving. Als je je zaakjes op orde hebt, geeft dat rust en duidelijkheid.”

In de praktijk komt Marloes steeds meer bewustwording over dit onderwerp tegen. Om de gezondheid en veiligheid op de werkvloer te bevorderen begint Marloes haar opdrachten vaak met een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). ,,Als een bedrijf weet welke risico’s hun werknemers lopen, kunnen ze deze aanpakken en de kans op ongelukken en gezondheidsklachten sterk verkleinen. Dit leidt tot een vermindering van verzuim, vaak een efficiëntere manier van werken en gemotiveerde en betrokken medewerkers. Daarnaast zie je ook dat er steeds meer gevraagd wordt om certificering. Als je als bedrijf mee wilt doen aan een aanbesteding sta je zonder VCA of ISO 9001 vaak al meteen buitenspel.”

Meer dan ‘een hoop gedoe’

ISO 9001 is een wereldwijd erkende norm met eisen op het gebied van kwaliteitsmanagement en daardoor een maatstaf voor transparantie en betrouwbaarheid in de markt. VCA staat voor Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers. Met een VCA-certificaat laten bedrijven zien dat zij veilig en gezond werken en  aan de wettelijke verplichtingen uit de Arbowet voldoen. Marloes: ,,Sommige bedrijven vinden het vooral een hoop gedoe, maar feit is dat alle ondernemingen in Nederland verplicht zijn om te werken volgens de Arbo-wet. Ik probeer de wettelijke eisen plat te slaan en in te passen in de dagelijkse praktijk. Vergeet niet dat bedrijven ook door kleine aanpassingen voordeel kunnen behalen. Zo hoeft bewuster gedrag bij personeel niet perse duur te zijn. Door er aandacht aan te besteden en klachten serieus te nemen, kost het vooral meer tijd in plaats van geld. Of wat dacht je van klanttevredenheid? Daar meer aandacht voor te hebben, kan een hoop opleveren.”

Ongeval zit in een klein hoekje

Het is ook een wettelijke verplichting voor de werkgever om zijn medewerkers goed te informeren over hun werk en de gevaren voor hun veiligheid en gezondheid. Werknemers moeten tijdens deze informatiebijeenkomsten actief meedoen. De onderwerpen worden vaak bepaald door de uitkomsten van de Risico-inventarisatie en -evaluatie. Marloes:  ,,Stel er gebeurt een bedrijfsongeval. Dan komt de arbeidsinspectie om de hoek kijken. Als iemand blijvend letsel heeft na zo’n ongeval en je hebt de boel op dit gebied niet goed voor elkaar, dan lopen de boetes flink op. Je bent dan als werkgever nalatig geweest en dat kan grote gevolgen hebben. Dus het is ook zaak dat je vastlegt en kunt  aantonen dat je voorlichting en instructie hebt gegeven. Een bijkomend probleem is dat er tegenwoordig ook vaak werknemers zijn, die geen Nederlands of Engels lezen en spreken. Het is dan niet voldoende om ze alleen voorlichting te geven, maar je hebt dan ook de plicht om je ervan te verzekeren dat ze de informatie tot zich hebben genomen. En dat is vooral voor kleine bedrijven soms een grote belasting.”

Behouden en binden

Een ander voordeel van een veilige werkomgeving in deze krappe arbeidsmarkt is je mensen behouden en binden. Marloes: ,,Als je als bedrijf goed met je personeel omgaat dan zie je dat terug in veiligheid, kwaliteit en betrokkenheid. Mensen vinden het fijn om serieus genomen te worden en dan is het van belang dat je als bedrijf ook iets doet met signalen vanaf de werkvloer en probeert de risico’s van het werk zoveel mogelijk te beperken. Dat bewustzijn dringt gelukkig bij steeds meer bedrijven door. Daarom is het goed dat de Werelddag voor veiligheid en gezondheid op het werk er nog eens extra aandacht aan schenkt.”