‘Er is in de zorgsector een enorme kloof tussen de werkvloer en het management’

Cora de Heer is register casemanager verzuim en biedt organisaties en bedrijven ondersteuning en advies in het omgaan met hun verzuim. Cora heeft een hart voor de zorg en een missie. ,,Ik ben er van overtuigd dat zorgmedewerkers echte professionals zijn die heel goed weten wat er nodig is om goede zorg te kunnen bieden. Mijn missie is om zorgmedewerkers te helpen om zich weer goed te kunnen positioneren en zelf de regie kunnen pakken.”

,,De kennis en expertise van zorgmedewerkers wordt voortdurend onderschat”, vertelt Cora, die geruime tijd zelf als verpleegkundige heeft gewerkt. ,,Toen ik van de opleiding hbo-v kwam, was ik vol energie om wat ik geleerd had vanuit een duidelijke visie toe te passen. Alleen bleek dat niet de bedoeling. Werken vanuit een visie werd meer werken vanuit een afvinklijst of een to-do lijst. Naar mijn idee gaat het er in de zorg vooral om of je de zorgvrager hebt gezien. En dan samen met deze kunnen bedenken wat er nodig is en dat uitvoeren of overdragen aan je collega. Dat is iets anders dan je paraaf te zetten achter alle dingen die je hebt gedaan, omdat het protocol zegt dat je het zo moet doen”, aldus Cora, die net een opdracht als ZZP-er voor Moedigh heeft vervuld bij een zorginstelling.

Kloof

Cora ziet dat de zorg steeds meer financieel wordt gedreven. ,, De zorg is veelal gericht op producten en diensten, terwijl we het over mensen hebben. Het is jaren zo geweest dat de inrichting van de zorg werd bedacht door mensen die verstand hebben van geld en bedrijfskunde en minder van zorgen voor anderen. Er is een enorme kloof tussen de werkvloer en het management. Zorgmedewerkers zijn doorgaans mensen die op de achtergrond blijven staan. Zij hebben echter ook kwaliteiten en vaardigheden, die juist van belang zijn in alle uitdagingen waar de zorg in deze tijd voor staat. Zij verdienen een veel prominentere plek in de besluitvorming en keuzes, die worden gemaakt over de inhoud van de zorg. Het is een uitdaging voor medewerkers om deze plek goed in te nemen en voor leidinggevenden om ze daar goed bij te ondersteunen. ”

Geen ruimte voor verzuim

Het verzuim in de zorgsector is dan ook hoog. ,,Verzuim gaat maar voor een klein deel over ziek zijn. Het gaat nog meer over goed werkgeverschap, functioneren van medewerkers, werkplezier en de juiste balans in het leven. Verzuim ontstaat vaak omdat er in een organisatie niet wordt onderkend wat voor de medewerker juist het meest belangrijk is. Dat werkt niet alleen verzuim in de hand, maar zo krijg je ook minder gemotiveerde medewerkers, een groot verloop in personeel en samenwerkingsproblemen. Door de grote werkdruk in de zorg is er eigenlijk geen ruimte voor verzuim. En dan krijg je een vicieuze cirkel, die moeilijk te doorbreken is.”

Groot cadeau

Wat maakt de zorgsector ondanks alles dan toch leuk om in te werken? Daar is Cora heel resoluut in: ,,Je mag heel dicht bij mensen komen in hun meest kwetsbare momenten. Dat is heel waardevol. Ik vind het zelf het grootste cadeau als mensen je zo vertrouwen dat ze kwetsbaar durven zijn. Je kan echt van betekenis zijn en mag heel dichtbij komen op kwetsbare momenten. Daar horen vaardigheden bij als organiseren, regelen, netwerken, hands-on zijn, pragmatisch, snel kunnen denken en schakelen in acute situaties. Maar ook empathisch zijn, meelevend,  goed kunnen luisteren en aanvoelen. Je kunt in de zorg op allerlei gebieden je kennis verbreden, de zorg is heel erg breed. Dus er is ook niet een eenduidig antwoord te geven op de vraag waarom de zorg leuk is. Dat is voor iedereen anders. Bovendien is ´leuk´ misschien de verkeerde benaming. Gaan voor het mooiste afscheid in de terminale zorg is niet te vangen in het woord ´leuk´. Het raakt een veel diepere laag. Betekenisvol is denk ik passender. Al zal een andere zorgverlener daar misschien weer anders naar kijken.”

Gezien als mens

Cora ervaarde vorig jaar de zorg vanuit een ander perspectief, als mantelzorger. ,,Door ziekte van mijn ouders heb ik veel met de zorg te maken gehad. Ik heb ervaren hoe waardevol het is dat er een relatie is met de zorgvragers en de mensen er om heen. Het was voor mij belangrijk dat mijn ouders werden gezien als mens met de behoeften die ze hadden. De andere kant heb ik ook gezien, namelijk de druk van zorgmedewerkers en de wijze waarop je van het kluitje in het riet wordt gestuurd in hele ernstige situaties. Uren aan de telefoon zitten om de zorg geregeld te krijgen die echt perse noodzakelijk is. Problemen die dan niet worden onderkend waardoor ze groter worden en ze naast al het emotionele leed ook meer tijd en geld gaan kosten. Als verpleegkundige weet ik dat dat gebeurt uit onmacht. Door alle druk van buiten wordt het systeem belangrijker dan de bedoeling er van. Dat gaat ten koste van de relatie waarbinnen je ruimte krijgt te kunnen bedenken wat er nodig is in de zorg aan deze ene patiënt.  Ik denk dat de druk niet zo groot hoeft te zijn als de professional zelf de touwtjes in handen mag houden. En er veel meer wordt samengewerkt  met zorgmedewerkers door mensen in onder andere staffuncties, belangenorganisaties en overheid. Daar ligt mijn missie: leidinggevenden en medewerkers hierin ondersteunen.”